بهترین خودکار سفید برای ایجاد نور در نقاشی

خودکار سفید یا راپید سفید برای اغلب هنرجویان کلمه آشنایی است و در مورد این ابزار اطلاعاتی دارند، هر چند در بازار ایران با نام‌های خودکار ژله‌ای سفید یا ماژیک سفید هم گفته می‌شود.

در این مطلب برمی‌گردم عقب‌تر و کاربرد خودکار سفید در طراحی و نقاشی را خدمتتون خواهم گفت بعد با هم برند‌های مختلف خودکار سفید یا راپید سفید در ایران و خارج از ایران را بررسی می‌کنیم تا در هنگام خرید بهترین گزینه را بشناسیم.

این مطلب به طور خاص برای هنرجویان مداد رنگی و هایپر رئال سیاه قلم کاربرد ضروری دارد، اما برای سایر هنرجویان گروه طراحی روشن نیز مفید است.

کاربرد خودکار سفید در طراحی و نقاشی

معمولا خودکار سفید در سیاه قلم، مداد رنگی و تکنیک‌های کاغذی برای دو منظور استفاده می‌شود:

۱- ایجاد نور در نقاشی

۲- کشیدن مو و ریش سفید

البته فقط از خودکار سفید برای این دو مورد استفاده نمیشه و راه‌های دیگری دارد که در ادامه مطلب خدمتتون خواهم گفت. مو و ریش سفید که مشخصه، بیشتر مدل‌های جذاب نقاشی مداد رنگی و سیاه قلم دارای مو و ریش سفید هستند و شما می‌خواهید سفارش یا مدل خود را با نهایت ظرافت نقاشی کنید اما ایجاد نور در نقاشی کمی توضیح بدم.

نور در نقاشی

وسط معرفی و بررسی یک وسیله قصد ندارم نور و سایه را آموزش بدهم چون مطلب بسیار وسیعی است که باید در مورد انواع نور و زاویه و… صحبت شود که در جلسه نور و سایه صحبت کرده‌ام، اما بطور ساده می‌دانیم که روی مواد براق و نیمه براق در سمتی که نور تابیده می‌شود نقاط نورانی یا خط نورانی تشکیل می‌شود که به آن‌ها هایلایت یا لبه هایلایت(لبه نور) می‌گوییم.

جدای از سایه‌پردازی صحیح و ایجاد حجم، قرار دادن نقاط یا لبه هایلایت زیبایی نقاشی ما را دو چندان می‌کند و نظر افراد را جلب خواهد کرد.

پس ما به ابزاری مانند خودکار سفید یا روش‌هایی که در ادامه خواهم گفت احتیاج داریم تا این نقاط جادویی را به نقاشی اضافه کنیم.

روش‌‌های ایجاد نور و بافت روشن در نقاشی

طبق توضیح مختصر بخش قبل برای ایجاد نور از روش‌های مختلفی می‌توان استفاده کرد که البته بافت روشنی که هر کدام ایجاد می‌کنند با یکدیگر متفاوت است.

شاید این فکر در ذهنتان باشد که وقتی کاغذ سفید است می‌توانیم با مهارت از سفیدی خود کاغذ استفاده کنیم و احتیاجی به خودکار سفید و این روش‌ها نیست، اما فرض کنید شما در تکنیک آبرنگ کاملا نتوانید آب و رنگ را کنترل کنید یا در تکنیک سیاه قلم پودر زغال روی سطح کاغذ پخش شود و هر تکنیک دیگری و حتی ممکن است اصلا رنگ کاغذ شما سفید نباشد؛

روش‌هایی که در ادامه خواهم گفت به شما در تمام این موارد کمک می‌کند.

۱- استفاده از پاک کن

در نقاشی حرفه‌ای پاک کن دیگر ابزاری برای تصحیح اشتباه نیست، برعکس وسیله‌ای برای نقاشی است.

از پاک کن برای ایجاد هایلایت ملایم و تار موهای سفید می‌توان استفاده کرد، پرکاربردترین پاک کن برای این منظور پاک کن اتودی است که در نوشته انواع پاک کن مخصوص سیاه قلم معرفی کرده‌ام، همچنین از پاک کن برقی در تابلو‌های بزرگ سیاه قلم و مداد رنگی استفاده می‌شود که بهتر است نوشته مقایسه پاک کن برقی درونت و تیهو را مطالعه کنید.

اما نوع بافت روشنی که پاک کن ایجاد می‌کند بسیار ملایم است و نهایتا سفیدی خود کاغذ را نمایان می‌کند که اگر کاغذ سفید نباشد این روش خیلی کاربرد ندارد.

۲- مداد پاستل گچی یا مداد کنته سفید

روش دیگر استفاده از مداد پاستل سفید یا مداد کنته سفید یا زغال سفید (تمام این اسم‌ها گفته می‌شود، ولی هر کدام یک محصول متفاوت است) مداد سفید طراحی برخلاف روش پاک کن بهترین جلوه خود را روی کاغذی نشان می‌دهد که سفید رنگ نباشد.

اما نکته مهم استفاده از مداد سفید طراحی مناسب در کنار تکنیک‌تان است، یعنی مداد کنته سفید یا زغال سفید روی سیاه قلم بافت روشن خوب و ملایمی ایجاد می‌کند اما در کنار مداد طراحی گرافیت یا مداد رنگی (مخصوصا مداد رنگی چرب مانند پریسما کالر) قلق خاصی دارد و خوب کنار هم قرار نمی‌گیرند.

در نوشته مداد کنته چیست؟ و… چند برند مداد سفید را معرفی کرده‌ام، اگر نیاز به توضیح بیشتر بود در بخش نظرات بنویسید تا مطلبی مجزا برای مداد سفید طراحی آماده کنم.

۳- گواش سفید یا اکریلیک سفید

استفاده از گواش سفید چند مزیت دارد و یک عیب؛ 

• گواش یا اکریلیک اگر به درستی استفاده شود پوشش فوق‌العاده‌ای دارند و مات هستند (این نکته خیلی مهمی است، چون در کار‌های برخی افراد دیده‌ام که به اشتباه از لاک غلط‌گیر استفاده می‌کنند)
• گواش سفید یا اکریلیک سفید را با اغلب تکنیک‌ها می‌توان استفاده کرد، چه مداد رنگی چرب باشد چه خشک یا آبرنگ باشد یا…، با یک قلم مو می‌توان بافت سفید شدیدی ایجاد کرد.
• گواش سفید یا اکریلیک قابلیت رقیق شدن دارند یعنی می‌توانید میزان پوشش را تا حدی کم کنید.

اما عیب این روش:

بدلیل میزان متفاوت غلظت گواش سفید یا اکریلیک مهارت استفاده از آن در کنار قلم مو به تجربه نیاز دارد و برای هنرجوی مبتدی سخت و آزار دهنده خواهد بود تا به تسلط برای ایجاد تار مو‌های نازک برسد.

چون بافت سفید خودکار سفید و گواش سفید تا حدی مشابه هستند، در همین مطلب گواش سفید و اکریلیک سفید را نیز بررسی و مقایسه خواهیم کرد.

۴- خراشیدن یا ابزار داتینگ

روش خراشیدن قبل‌تر در نوشته ۱۲ ترفند نقاشی آبرنگ توضیح داده‌ام و بیشتر در تکنیک مداد رنگی و آبرنگ مرسوم است. روش کار ساده است بعد از اتمام نقاشی در قسمت‌های که قصد ایجاد بافت روشن دارید خراش ایجاد می‌کنید، برای این روش می‌توانید از سوزن، کاتر یا تیغ استفاده کنید.

ابزار داتینگ وسیله با نوک ساچمه‌ای شکل است که در اصل برای مجسمه‌سازی با خمیر و… کاربرد دارد ولی در طراحی ناخن، دسر و نقاشی نیز استفاده می‌شود. اگر به این وسیله علاقه داشتید در بخش نظرات اعلام کنید تا در مطلبی یا همین مطلب توضیح بدهم که نیاز به خرید این وسیله نیست و چطور می‌توان از آن استفاده کرد.

اما این دو روش نیز نیاز به مهارت در کنترل فشار دست دارد که با تمرین روی کاغذ‌های باطله با تکنیک مورد نظر سریعا کسب خواهد شد.

۵- خودکار سفید یا راپید سفید یا ما‌ژیک سفید طراحی

من معمولا به همه موارد راپید سفید می‌گویم ولی ساختار نوک این‌ها با هم متفاوت هستند، راپید سفید چیست؟ مکانیزم سر راپید به شکل سوزنی است، در راپید‌های دائمی مانند سوزن سرنگ و در راپید‌های یکبار مصرف به شکل سوزن با نوک نمدی است.

خودکار سفید یا روان نویس سفید هم مشخص است، نوک آن یک ساچمه گردان دارد که رنگ را روی کاغذ منتقل می‌کند.

و ماژیک سفید یا مارکر سفید هم نوک نمدی دارد که رنگ را روی کاغذ انتقال می‌دهد.

در تصویر زیر تفاوت نوک این سه وسیله را از نزدیک مشاهده می‌کنید.

اما اگر فروشنده‌ای مانند من همه را به یک اسم صدا زد، شما به نوک خودکار سفید یا راپید سفید دقت کنید که در ادامه چند برند رایج و خوب را معرفی می‌کنم. البته در ایران بیشتر خودکار سفید، خودکار ژله‌ای سفید، روان نویس سفید گفته می‌شود و موجود است.

خودکار سفید، رنگی مانند گواش با قابلیت پوشش مناسب دارد و برای اغلب تکنیک‌ها مناسب است، اما به دلیل غلظت زیاد رنگ سفید باید خودکار سفید مناسبی انتخاب کرد تا بافت سفید یکنواخت و خوبی به ما بدهد.

انتخاب بهترین خودکار سفید یا راپید سفید یا ماژیک سفید

برای مقایسه من تعدادی خودکار، راپید و ماژیک سفید تهیه کردم، برخی را که همواره استفاده می‌کنم در انتهای مطلب خواهم گفت، اما برای مقایسه سایر برند‌ها را نیز خریداری کردم تا در انتخاب بهترین خودکار سفید کمکتان کنم.

وسایلی که در این تست با هم مقایسه می‌کنم:

۱- راپید با جوهر سفید Rotring

۱- خودکار سفید یونی بال سیگنو (‌ژاپن)

۲- خودکار سفید یونی بال سیگنو Broad (‌ژاپن)

تفاوت این دو مدل بیشتر در ضخامت نوک خودکار است، Signo کلاسیک نوک ظریف‌تری دارد و Signo broad روان‌تر با نوک پهن‌تر است.

۳- خودکار سفید ساکورا (ژاپن)

۴- روان نویس سفید پنسان (ترکیه)

۵- ماژیک سفید یونی بال Posca مدل PC-1MR

۶- ماژیک سفید یونی بال Posca مدل PC-1M

۷- ماژیک سفید یونی بال Posca مدل PC-3M

۸- ماژیک سفید یونی بال Posca مدل PC-5M

این چهار مارکر یا ماژیک پوسکا بر اساس نوع و ضخامت نوک با هم تفاوت دارند.

۹- گواش سفید Primo

۱۰- گواش سفید Shinhan

۱۱- گواش سفید ایرانی مرادی

۱۲- اکریلیک سفید ایرانی پارلا

دو مورد آخر ارزان‌ترین مورد موجود در بازار ایران بود که می‌خواهم با سایر موارد مقایسه کنم، وگرنه گواش و اکریلیک گران‌تری نیز وجود دارد.

 اقلامی که در این تست به آن‌ها نپرداختم:

• خودکار سفید پنتل
• گواش سفید پنتل

این دو مورد در این تاریخ در ایران نایاب شدند، وگرنه کیفیت بسیار خوبی دارند.

• خودکار سفید پایلوت G2
• خودکار ژله‌ای سفید زبرا Sarasa

این وسایل را روی؛ کاغذ آبرنگ و مدیوم آبرنگ، کاغذ الر فابریانو، کاغذ گراف، کاغذ کاهی، کاغذ کرافت و مقوا سیاه

و روی گرافیت، زغال، مداد رنگی پلی کروم فابرکاستل، مداد رنگی پریسما کالر، پاستل گچی، خودکار، مارکر و مرکب تست می‌کنم.

در این تست به میزان پوشش، روان بودن و ضخامت خط توجه می‌توانید توجه کنید:

بررسی ضخامت خودکار، راپید و مارکر سفید روی مقوا سیاه

در مرحله اول روی مقوا سیاه با هر کدام از وسایل خط افقی رسم کردم تا ضخامت عادی خطی که ایجاد می‌کنند را مقایسه کنیم.

این تست فقط میزان روان بودن و ضخامت خط را در حالت عادی نشان می‌دهد و ممکن است روی تکنیک‌های مختلف و کاغذ‌‌های مختلف نتیجه متفاوت باشد.

قبل از اینکه سراغ تست بعد برویم، تصمیم گرفتم ایجاد خطوط منحنی مشابه بافت ریش و مو را مجدد روی مقوا سیاه برای هر خودکار سفید و راپید و مارکر امتحان کنم و نتیجه این شد:

در مورد نظر خودم در فیلم صحبت کرده‌ام، اما در اینجا می‌توانید با توجه به تصاویر خودتان مقایسه‌ای داشته باشید.

بررسی خودکار سفید روی آبرنگ و کاغذ آبرنگ

بعد از تست روی مقوا سیاه مقایسه را کمی کاربردی‌تر می‌کنیم، فرض کنید من برای نقاشی آبرنگ خود دنبال یک خودکار، گواش یا…، یک وسیله سفید کننده هستم؛ پس لازم است مقایسه را در این زمینه روی کاغذ آبرنگ و مدیوم آبرنگ انجام دهم.

و نتیجه مقایسه در این حالت به این صورت است:

نظر شخصی من در این زمینه این است؛ اگر برای ایجاد نقاط و خطوط دنبال خودکار سفید باشم، خودکار سفید یونی بال سیگنو را انتخاب می‌کنم و اگر ظرافت برایم اهمیت نداشته باشد، اکریلیک یا گواش سفید جز انتخاب‌هایم خواهد بود.

بررسی خودکار سفید، راپید و ماژیک سفید روی کاغذ‌های تمرینی در تکنیک‌های مختلف نقاشی

برای ادامه تست، همانطور که در بخش‌های بالا هم گفتم از کاغذ‌های کاهی، گراف و کرافت استفاده می‌کنیم، چون این کاغذ‌ها معمولا به کاغذ‌های تمرین طراحی معروف هستند و خیلی حرفه‌ای نیستند، هر سه مقایسه را در این قسمت خدمتتان نمایش می‌دهم.

چون فقط برای مقایسه چشمی کاربرد دارد وگرنه روی این کاغذ‌ها ما نهایتا از مداد یا خودکار برای تمرین طراحی استفاده می‌کنیم و مدیوم‌های دیگر مانند مداد‌رنگی، مارکر، جوهر و…روی این کاغذ‌ها کاربردی نیست.

تفاوتی در خود کاغذ‌ها مشاهده نمی‌شود، فقط کاغذ گراف را برای نمایش بهتر رنگ سفید، به دلیل تن رنگی می‌توان مناسب‌تر دانست. اما روی مدیوم‌های مختلف تفاوت را مشاهده می‌کنید.

نکته مهم؛ ما سطح کاغذ‌ها را در هر تکنیک کاملا اشباع کرده‌ایم، یعنی با مداد گرافیت یا زغال و مداد رنگی بدون محو‌کاری سطح کاغذ را پر کردیم، پس طبیعی است که نوک خودکار سفید‌ یا مارکر‌های سفید گیر کند، مخصوصا خودکار‌های سفید با نوک ظریف. در نقاشی عادی معمولا این میزان از مدیوم نقاشی بدون محو‌کاری استفاده نمی‌شود و می‌توانید بدون نگرانی از خودکار‌های سفید خود استفاده کنید.

بررسی خودکار و راپید سفید روی کاغذ الر فابریانو و تکنیک‌های مختلف نقاشی

آخرین نمونه تست، روی کاغذ حرفه‌ای فابریانو است، که در معرفی انواع کاغذ مخصوص سیاه قلم و… در مورد آن صحبت کردم. این نمونه به نسبت کاغذ‌های تمرینی اهمیت بیشتری دارد، چون بیشتر دوستان خودکار یا راپید سفید را برای سفارش سیاه قلم یا سفارش نقاشی مداد رنگی چهره می‌خواهند، که روی کاغذ‌های حرفه‌ای همچون کاغذ الر فابریانو یا اشتنباخ و… انجام می‌شود.

در تکنیک سیاه قلم یعنی مدیوم زغال به نظر من تفاوتی ایجاد شده است، نتیجه نسبت به کاغذ‌های تمرینی به دلیل منافذ کاغذ بهتر است.

نتیجه‌گیری و مشخص شدن بهترین خودکار سفید یا…

علاوه بر مقایسه‌ای که در بالا مشاهده و نظر شخصی که خواهم گفت، تصمیم گرفتیم یک نظرسنجی بین اعضای گروه طراحی روشن در اینستاگرام برگزار کنیم.

این نظرسنجی به این شکل انجام شد:

هر روز یک نمونه از تصاویر مقایسه خودکار سفید یا ماژیک سفید روی مقوا سیاه را بدون اینکه نام و نوع آن مشخص باشد استوری شد و اعضای گروه نمونه‌ای که مناسب‌تر تشخیص می‌دادند را انتخاب کردند.

نکته مهم این بود که نظر دوستان بدون پیش زمینه و توجه به نام برند خودکار، گواش سفید و… بود.

اتفاقات جالبی نیز در این مقایسه افتاد، حذف برند‌های حرفه‌ای مانند گواش سفید Shinhan در مقابل گواش سفید مرادی!

و نتیجه این نظرسنجی رده بندی زیر است؛ تاکید می‌کنم این نظرسنجی بدون توجه به قیمت و راحتی خرید در بازار ایران و همینطور استفاده در تکنیک‌های مختلف بود.

خیلی دوست داشتم علت انتخاب‌ها را بدانم، که اکثر دوستان یکدست بودن و میزان سفیدی را در انتخاب خودکار سفید برتر عنوان کردند (البته در سه انتخاب اول خودکاری در معنای تخصصی کلمه وجود ندارد)

اما اگر انتخاب و توصیه شخصی من را هم بخواهید، در شرایط مختلف متفاوت است؛

• اگر هزینه برای شما اهمیتی ندارد و با وجود کمیابی یا نایابی مارکر پوسکا، امکان تهیه آن را در خارج از ایران دارید، ما‌ژیک یونی بال پوسکا مدل Posca 1MR انتخاب من است. اما هزینه ۱۵۰ هزار تومانی و عدم اطمینان به حضور همیشگی آن در ایران روی این توصیه خط تردیدی می‌کشد.
• من در این چند سال از برند uniball معمولا راضی بودم و بنظرم برندی است که می‌توان با اطمینان سمت آن رفت، با این پیش زمینه گزینه بعدی من در شرایط فعلی بازار خودکار یونی بال Signo است.
• هر چند خودکار‌ سفید ساکورا و پنسان هم در مقایسه خوب ظاهر شدند، اما به دو دلیل انتخاب من در شرایط فعلی نیستند، برند ساکورا هم جز برند‌های خوب لوازم هنری است ولی خودکار سفید‌های ساکورا در بازار گاهی آنقدر قدیمی هستند که جوهر داخل آن کاملا خشک و بلااستفاده شده است، حتی در لحظه خرید این خودکار برای تست نگران قدیمی بودن این خودکار بودم.

اما برند پنسان، بنظرم در مقابل یونی بال از نظر کیفیت جوهر و نوک خودکار هنوز جای کار دارد.

ولی اگر روی بودجه هنری خود حساس هستید، این دو گزینه با توجه به قیمت ارزش خرید دارند.

• در مورد جوهر راپید سفید؛ نظر مثبتی به چند دلیل ندارم

۱- قیمت بالا (هزینه جوهر ۱۵۰ هزار تومان و هزینه راپید روترینگ ۳۰۰ هزار تومان)، 

۲- به دلیل غلظت زیاد جوهر در تست هم دیدید که اصلا روان نیست شاید با قلم مو بهتر از خود راپید بتوانیم نتیجه بگیریم.

۳- دلیل بعدی که با توجه به تجربه استفاده می‌توانم بیان کنم ضعف در هنگام استفاده در کنار خودنویس یا جوهر‌های حلال در آب است، که جوهر سفید راپید پوشش مناسبی ندارد چون با جوهر ترکیب می‌شود.

• شاید فکر کنید از گواش سفید یا اکریلیک سفید گذشتم و اصلا جز انتخاب‌های من نیست، اینطور نیست؛ به نظر من در کنار خودکار یا راپید یا مارکر سفید یک گواش یا اکریلیک سفید با قلم مو ظریف در نقاشی و تصویرسازی لازم است.

من معمولا برای پروژه‌های کمیک و کارتون از گواش سفید و در برخی موارد از اکریلیک سفید استفاده می‌کنم و بخش‌های محدود و خط‌های ظریف را با خودکار سفید یا راپید سفید رنگ گذاری می‌کنم.

در پایان بخشی از این نظرات مربوط به اعضای گروه بود که تشکر می‌کنم در نظرسنجی اینستاگرامی شرکت کردن و بخشی نیز نظر شخصی من، اما شما با توجه به تجربه و نوع تکنیک و زمینه نقاشی خود ممکن است نظر دیگری داشته باشید که می‌توانید در بخش نظرات بنویسید تا نظرات کامل‌تر شوند.